Wat is jitter precies?
Als je thuis internet gebruikt, hoor je vaak begrippen als downloadsnelheid en ping. Maar bij haperende videovergaderingen of online gamen speelt nog iets anders mee: jitter. Jitter is het verschil in vertraging tussen opeenvolgende datapakketjes die via internet verstuurd worden. Hoe onregelmatiger die aankomen, hoe hoger de jitter.
Je kunt het vergelijken met een rij auto’s op de autosnelweg. Als alle auto’s met dezelfde snelheid rijden, stroomt het verkeer vlot door. Maar als de ene auto heel traag gaat en de volgende plots veel sneller, krijg je schokkerige bewegingen en soms zelfs files. Bij internet gebeurt dat ook: pakketjes data komen niet meer mooi gelijkmatig aan.
Waarom merk je jitter vooral bij videobellen?
Bij gewoon surfen of het lezen van e-mails valt jitter bijna niet op. Je browser kan namelijk heel kort wachten tot alle informatie binnen is. Pas als alles er is, wordt de webpagina getoond. Een paar schommelingen in de vertraging merk je dan niet.
Bij videobellen, videogesprekken via WhatsApp of Teams, en bij online gamen werkt dat anders. Dan moet de verbinding continu en in realtime doorgaan. Je toestel kan niet even pauzeren om ontbrekende pakketjes af te wachten, want dan loopt beeld en geluid meteen achter.
Typische klachten bij hoge jitter
Als de jitter te hoog wordt, zie en hoor je dat meteen. Beeld kan bevriezen of blokkerig worden, terwijl geluid wegvalt, kraakt of achterloopt. Soms loopt de mondbeweging niet meer gelijk met wat iemand zegt. Ook kan het gebeuren dat jij de andere persoon nog hoort praten, terwijl hij jou al even niet meer hoort. Dat komt doordat de ene stroom pakketjes meer vertraging heeft dan de andere.
Waardoor ontstaat jitter op je internetverbinding?
Jitter kan verschillende oorzaken hebben. Vaak speelt drukte op het netwerk een rol. Als meerdere toestellen tegelijk veel data gebruiken, zoals streamen, grote downloads en online gaming, moeten alle pakketjes concurreren om doorgelaten te worden. Routers en modems gaan dan pakketjes bufferen en in een andere volgorde versturen, wat voor onregelmatige vertraging zorgt.
Ook een slechte wifi-verbinding kan jitter veroorzaken. Storingen door dikke muren, andere wifi-netwerken in de buurt of elektrische toestellen (zoals de microgolfoven) zorgen ervoor dat sommige pakketjes opnieuw verzonden moeten worden. Dat maakt het geheel minder stabiel.
Ten slotte kan de route over het internet zelf invloed hebben. Data gaat langs verschillende knooppunten. Als een deel van het traject druk bezet is, moeten pakketjes soms een omweg nemen, waardoor de vertraging tussen pakketjes onderling groter wordt.
Hoe kun je jitter thuis verminderen?
Je kunt jitter nooit volledig uitschakelen, maar wel beperken. Een vaste netwerkkabel naar je computer of laptop is meestal stabieler dan wifi. Heb je toch wifi nodig, plaats je router dan centraal in huis en zo hoog mogelijk, uit de buurt van dikke muren en metalen objecten. Probeer intensieve toepassingen zoals grote downloads of 4K-streaming te vermijden tijdens belangrijke videogesprekken.
Ook het herstarten van je modem en router kan helpen om tijdelijke problemen te verhelpen. Merk je dat jitter vooral optreedt op piekmomenten, bijvoorbeeld ’s avonds, dan kan het zijn dat je aansluiting of abonnement aan de krappe kant is voor het aantal gebruikers in je huishouden. In dat geval kan een sneller of stabieler internetabonnement bij je provider een verschil maken.
